Overheidsverantwoordelijkheid voor adaptatie aan klimaatveranderingPromovendus: Dr. H.K. Gilissen
Promotor: Prof.Mr. B.J. Schueler
Duur: 1/12/2008 - 30/11/2012
Promotie: Utrecht, 8/11/2013
Abstract:
Het promotieonderzoek betreft de overheidsverantwoordelijkheid voor adaptatie aan klimaatverandering. Adaptatie aan klimaatverandering is n van de mogelijke reacties op klimaatverandering, waarbij het nemen van maatregelen centraal staat, teneinde de kwetsbaarheid van maatschappelijke en natuurlijke sectoren te verkleinen voor de nadelige gevolgen van klimaatverandering. Het onderzoek richt zich hoofdzakelijk op het nemen van maatregelen in de watersector. In de eerste plaats wordt onderzocht welke verantwoordelijkheden (zorgplichten) er voor overheden voortvloeien uit het internationale, Europese en nationale recht. Daaruit valt af te leiden welke maatregelen redelijkerwijs kunnen worden verwacht. In aansluiting daarop wordt nagegaan in hoeverre overheden op grond van onrechtmatige daad aansprakelijk kunnen zijn voor schade die voortvloeit uit het niet nemen van adequate maatregelen (klimaatschade). Vervolgens wordt nagegaan in hoeverre overheden op grond van rechtmatige daad (nadeelcompensatie) aansprakelijk kunnen zijn voor schade die voortvloeit uit het nemen van de maatregelen. Een belangrijke vraag hierbij is welke invloed de onzekerheid omtrent de exacte nadelige gevolgen van klimaatverandering heeft of kan hebben op de criteria aan de hand waarvan de aansprakelijkheid wordt gevestigd (vooral normaal maatschappelijk risico), en op criteria aan de hand waarvan de omvang van de eventuele schadevergoeding wordt vastgesteld (voorzienbaarheid, eigen risico, schadebeperkingsplicht). Binnen het kader van de aansprakelijkheid (zowel op grond van rechtmatige als onrechtmatige daad) wordt onder meer aan de hand van case studies nagegaan welke invloed het aansprakelijkheidsrecht in de praktijk heeft op het gedrag van overheden inzake adaptatie aan klimaatverandering. Hierbij komen verschillende functies van het aansprakelijkheidsrecht in beeld, zoals de gedragsbenvloedende functie. Ten slotte wordt nagegaan in hoeverre overheden de kosten van adaptatiemaatregelen kunnen verhalen op particulieren en bedrijven die geen nadeel ondervinden, doch slechts profijt hebben van de maatregelen (kostenallocatie).