Aansprakelijkheidsrecht en kostenverhaal door de overheidPromovendus: Dr. C. Borucki
Promotores: Mw. Prof. I. Samoy, Prof.Dr. S. Lierman
Duur: 1/9/2017 - 31/8/2021
Promotie: Leuven, 30/6/2022
Abstract:
Dit proefschrift onderzoekt welke criteria toelaten om de vraag of een overheid kosten gemaakt op basis van een (grond)wettelijke plicht via het aansprakelijkheidsrecht kan verhalen op een derdeschadeverwekker. Wanneer de overheid een wettelijke plicht vervult, treedt er een spanning op tussen de maatschappij en het individu dat die plicht heeft uitgelokt. Enerzijds moet de overheid in het algemeen belang optreden en is het bovendien wenselijk dat de burger zonder aarzeling een beroep doet op de overheidsdiensten. Anderzijds kan een individuele schadeverwekker door zijn onvoorzichtigheid of zelfs met opzet de kosten van die wettelijke plicht, betaald met publieke middelen, de hoogte injagen. De vraag rijst in welke mate de overheid uit solidariteit voor alle kosten zelf moet opdraaien. Kan de overheid de individuele schadeverwekker (deels) op zijn eigen verantwoordelijkheid wijzen? De overheid kan deze kosten in het Belgische recht in beginsel verhalen via het aansprakelijkheidsrecht. Als de rechter haar aansprakelijkheidsvordering afwijst, houdt dit oordeel in dat de overheid de schade definitief moet dragen en dat de schadelast bij de maatschappij rust. De rechter moet zich dus uitspreken over de risicoverdeling van maatschappelijke schade. Er ontbreekt momenteel een kader voor die evenwichtsoefening tussen het individueel en maatschappelijk belang. De rechtsleer en spraak aanvaardt eens wel, dan weer niet een beperkte aansprakelijkheid van het individu tegenover de overheid. De juridische grondslagen hiervoor zijn onduidelijk. Dit onderzoek beoogt daarom een analyse van alle argumenten die spelen of behoren te spelen bij de onderbouw van die beperkte aansprakelijkheid in het aansprakelijkheidsrecht.