De CumEx Files: De miljardenzwendel die Europa schoktePromovendus: Dhr. D. Heymans
Promotor: F. Debelva
Duur: 1/9/2024 - 31/8/2028
Abstract:
De CumEx Files betreffen een vorm van fraude die rond 2011 aan het licht werd gebracht nadat een klokkenluider dit meldde bij de Duitse instanties. Het gaat daarbij om de onrechtmatige terugvordering van belastingen, waardoor vele Europese schatkisten, waaronder ook de Belgische, miljarden zouden hebben misgelopen. Een kluwen van banken, advocaten, aandeelhandelaars, etc. pasten daarbij de techniek van cum- en ex-dividenden toe, een vorm van double-dipping. De sector zelf geeft er de naam dividendarbitrage aan, correcter is eerder dividendstrippen. Cum-cum fraude is een belastingontduikingspraktijk waarbij aandelen vlak voor de uitkering van het dividend worden verkocht door een niet-belastingplichtige onderdaan aan een belastingplichtige onderdaan van de staat waarin de betreffende onderneming gevestigd is, die de belasting geheven op het dividend vervolgens kan terugvragen of verrekenen in zijn inkomsten- of vennootschapsbelasting. Na de dividenduitkering worden de aandelen vervolgens teruggekocht, waardoor de oorspronkelijke eigenaar profiteert van een belastingteruggave die hij anders niet zou hebben ontvangen. De winst wordt gewoonlijk verdeeld tussen de betrokken partijen. Veel complexer is echter de techniek van cum-ex fraude. Daarbij worden aandelen verhandeld tussen advocaten, banken, aandeelhandelaars, aandeelhouders, om op die manier, met verschillende technieken zoals tussenpersonen, short-selling, bewust verwarring te creren over wie op welk moment houder was van de aandelen. Op die manier kan de belasting meermaals, onrechtmatig, teruggevorderd worden. De techniek wordt momenteel grondig onderzocht. In verscheidene lidstaten werden al procedures opgestart wat reeds tot een aantal veroordelingen heeft geleid. Ook in Belgi werd in 2018 voor het eerst iemand veroordeeld voor cum-ex-fraude. Verscheidene banken bevinden zich daarbij ook in het vizier. Verscheidene vragen blijven echter nog onbeantwoord, zoals welke lacunes in de wetgeving nog niet gedicht zijn, hoe toezichthouders hier beter mee om kunnen gaan, hoe reageren de verscheidene Europese lidstaten op het fenomeen, hoe groot is de daadwerkelijke schade.